Ο άνθρωπος που είπε "όχι" στο ΔΝΤ 12/2/2012
Είπε το μεγάλο «όχι» στους ξένους πιστωτές, τα έβαλε με τις πολυεθνικές και εξοικονόμησε χρήματα για να τα επενδύσει σε κοινωνικές δαπάνες. Οι ρηξικέλευθες κινήσεις του τον έκαναν «ήρωα» στα μάτια των περισσότερων συμπατριωτών του και σύμβολο αντίστασης στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στις αδυσώπητες χρηματαγορές.
Ο λόγος για τον πρόεδρο του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα, ο οποίος χάρη στις γνώσεις του στην οικονομία και -κυρίως- στην πολιτική τόλμη του πέτυχε να χαλαρώσει τον βραχνά του δημόσιου χρέους, που έσφιγγε τον λαιμό της χώρας του.
Σήμερα, ο 49χρονος πολιτικός διανύει τη δεύτερη θητεία του στο ανώτατο αξίωμα της χώρας του. Επτά χρόνια νωρίτερα ήταν υπουργός Οικονομικών, τίτλος όχι και τόσο… δημοφιλής, ιδιαίτερα για μια φτωχή χώρα όπως ο Ισημερινός (Εκουαδόρ). Ωστόσο, από τη θέση αυτή κατάφερε να δημιουργήσει τις βάσεις για να ανέλθει στην εξουσία και να πραγματοποιήσει τη στροφή που επαγγελλόταν στην οικονομία της χώρας του.
Ο Κορέα, με εξαιρετικές σπουδές στα οικονομικά σε Πανεπιστήμια της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, διορίστηκε υπουργός Οικονομικών το 2005 από τον τότε πρόεδρο Αλφρέδο Παλάσιο. Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας του τάχθηκε υπέρ της καταπολέμησης της φτώχειας και της ανάκτησης της οικονομικής κυριαρχίας της χώρας, αρνήθηκε να ακολουθήσει την οικονομική πολιτική του ΔΝΤ και δούλεψε για τη στενότερη συνεργασία με τις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Υστερα από μια σοβαρή διαφωνία με τον πρόεδρο, υπέβαλε την παραίτησή του. Ο παραιτηθείς υπουργός, που μιλούσε υπέρ του λαού, έγινε εξαιρετικά δημοφιλής και σύντομα ξεκίνησε την προετοιμασία για τη διεκδίκηση της εξουσίας.
ΤΟ ΑΝΟΜΟ ΧΡΕΟΣ
Τον Δεκέμβριο του 2006 ο Ραφαέλ Κορέα κέρδισε τις εκλογές και ορκίστηκε πρόεδρος. Λίγους μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας, δεν δίστασε να απελάσει τον εκπρόσωπο της Παγκόσμιας Τράπεζας και να απομακρύνει τις ναυτικές βάσεις των ΗΠΑ. Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι συνέστησε Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου για να εξετάσει τη νομιμότητα του δημόσιου χρέους της χώρας για την περίοδο 1976-2006, συνολικού ύψους 10,2 δισ. δολαρίων.
Μετά τον έλεγχο που έκαναν τα μέλη της επιτροπής, διαπίστωσαν διάφορες παρανομίες σε σχέση με τις συμβάσεις, δίνοντας στον πρόεδρο του Ισημερινού τη νομική βάση να κηρύξει άνομο μεγάλο μέρος του δημόσιου χρέους και να προχωρήσει σε στάση πληρωμών άνω των 3 δισ. ευρώ. Η στάση πληρωμών συνοδεύτηκε από αναδιάρθρωση του χρέους και τον Μάιο του 2009 ο Κορέα ανακοίνωσε ότι αγόρασε το 91% των ομολόγων πληρώντας 35 σεντς ανά δολάριο.
Ο Ισημερινός είναι πετρελαιοπαραγωγός χώρα και μέλος του ΟΠΕΚ. Ηρθε λοιπόν και η σειρά των ξένων εταιριών πετρελαίου που είχαν συμβόλαια εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων να περάσουν από το… ταμείο. Με την απειλή της εθνικοποίησης, οι πολυεθνικές δέχτηκαν τελικά να καταβάλουν στο κράτος το 25% των ακαθάριστων εσόδων από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Χωρίς να προβεί σε οικονομικές ακρότητες, ο Ραφαέλ Κορέα πέτυχε να εξοικονομήσει σημαντικά ποσά που επενδύθηκαν στην υγεία, την παιδεία και σε άλλες δαπάνες υπέρ των πολιτών.
Το μέρος του κρατικού προϋπολογισμού που πήγαινε στην αποπληρωμή του χρέους μειώθηκε στο μισό, ενώ οι πόροι για τις κοινωνικές δαπάνες υπερδιπλασιάστηκαν. Φυσικά, ο φτωχός λαός του Ισημερινού δεν βρέθηκε σε κανέναν οικονομικό παράδεισο, αλλά είδε για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια την κυβέρνησή του να κοντράρει τους ισχυρούς και να κάνει μεταρρυθμίσεις προς το συμφέρον του, ενώ η οικονομία συνήλθε σταδιακά από το σοκ της πτώχευσης του 2008 και μπήκε σε τροχιά ανάπτυξης.
Το 2009 ο Ραφαέλ Κορέα έγινε ο πρώτος πρόεδρος που επανεκλέχτηκε στη χώρα την τελευταία τριακονταετία, κερδίζοντας μάλιστα απόλυτη πλειοψηφία από τον πρώτο γύρο.
ΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗ ΚΙΝΗΣΗ
Σχολιάζοντας τη διαχείριση του δημόσιου χρέους του Ισημερινού από τον Ραφαέλ Κορέα, ο αναπληρωτής καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Μάρδας ανέφερε στην «Espresso της Κυριακής» ότι ήταν μια κίνηση που πέτυχε επειδή ήταν μελετημένη, έγινε στον σωστό χρόνο και σε συνεργασία με έναν στρατηγικό εταίρο, την Κίνα.
«Οταν όλοι τούς γύρισαν την πλάτη για τα τρία και πλέον δισ. που δεν επέστρεψαν στις αγορές, ήρθε η Κίνα και έκλεισε πετρέλαια από τον Ισημερινό της τάξης των 3 δισ. και τους κάλυψε» τονίζει ο κ. Μάρδας, προσθέτοντας ότι ένα άλλο πλεονέκτημα ήταν το γεγονός ότι σημαντικό τμήμα του χρέους ήταν αυταπόδεικτα «απεχθές», αφού είχε συνομολογηθεί από δικτατορίες και όχι από δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις...
